Chứng Từ Vận Tải: Bill of Lading, Airway Bill, Seaway Bill – Phân Biệt & Ứng Dụng

Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, chứng từ vận tải đóng vai trò vô cùng quan trọng. Đây là tài liệu xác nhận việc hàng hóa đã được vận chuyển từ người gửi đến người nhận. Ba loại chứng từ phổ biến nhất hiện nay bao gồm: Bill of Lading (B/L), Airway Bill (AWB) và Seaway Bill (SWB). Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về khái niệm, điểm khác biệt và ứng dụng thực tế của từng loại.

Bill of Lading (B/L) – Vận đơn đường biển

Bill of Lading, hay còn gọi là vận đơn đường biển, là một trong những chứng từ vận tải quan trọng nhất trong giao nhận quốc tế.

Khái niệm

B/L là chứng từ do hãng tàu hoặc đại lý của họ phát hành, xác nhận đã nhận hàng từ người gửi để vận chuyển bằng đường biển đến người nhận tại địa điểm đích.

Vận đơn B/L có ba chức năng chính:

• Bằng chứng về hợp đồng vận chuyển

• Biên nhận hàng hóa

• Chứng từ sở hữu hàng hóa

Các loại B/L phổ biến

• Original B/L (vận đơn gốc): Có thể chuyển nhượng. Người nhận phải xuất trình bản gốc để nhận hàng.

• Telex Release B/L: Giao hàng mà không cần bản gốc, dựa trên thông báo từ người gửi.

• Surrendered B/L: Đã được giao trả lại bản gốc, cho phép người nhận nhận hàng dễ dàng hơn.

Ứng dụng

B/L thường được dùng trong các giao dịch có thanh toán qua L/C (Letter of Credit) hoặc khi bên mua và bên bán chưa có sự tin tưởng cao. B/L cũng đóng vai trò quan trọng trong thủ tục hải quan và các giao dịch tài chính.

Airway Bill (AWB) – Vận đơn hàng không

Airway Bill là vận đơn dùng trong vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không. Đây là một chứng từ không thể chuyển nhượng.

Khái niệm

AWB là chứng từ do hãng hàng không phát hành, xác nhận đã nhận hàng để vận chuyển đến đích. Khác với B/L, AWB không đại diện quyền sở hữu hàng hóa.

Tính chất nổi bật

• Không chuyển nhượng

• Được phát hành dưới dạng bản chính và bản sao

• Hàng sẽ được giao cho người nhận mà không cần xuất trình bản gốc

AWB thường được phát hành theo mẫu chuẩn của IATA.

Ứng dụng

AWB dùng phổ biến trong các lô hàng cần giao nhanh, như: điện tử, hàng dễ hư hỏng, thời trang cao cấp,… Do AWB không thể chuyển nhượng, thủ tục nhận hàng đơn giản và nhanh chóng.

Seaway Bill (SWB) – Vận đơn điện tử

Seaway Bill hay còn gọi là vận đơn điện tử, là một dạng vận đơn không thể chuyển nhượng, không yêu cầu xuất trình bản gốc.

Khái niệm

SWB là chứng từ xác nhận việc hàng hóa đã được nhận và sẽ được giao cho người nhận hàng ghi trên chứng từ. Nó thường được dùng khi hai bên đã có quan hệ tin tưởng hoặc trong nội bộ công ty mẹ – công ty con.

Tính năng

• Không thể chuyển nhượng

• Không có chức năng chứng minh quyền sở hữu

• Dễ dàng xử lý thủ tục giao nhận

Ưu điểm nổi bật

• Tiết kiệm thời gian và chi phí

• Loại bỏ rủi ro thất lạc bản gốc

• Thích hợp với hàng hóa có chuỗi cung ứng nhanh

So sánh B/L, AWB và SWB

---

Khi nào nên sử dụng loại vận đơn nào?

• Bill of Lading: Sử dụng khi có yêu cầu về quyền sở hữu hàng hóa, thanh toán qua L/C, hoặc khi bên mua và bán chưa quen biết.

• Airway Bill: Dùng trong vận chuyển hàng hóa gấp, không yêu cầu chứng minh quyền sở hữu.

• Seaway Bill: Thích hợp với giao dịch nội bộ, hai bên quen biết, thanh toán đơn giản.

Lưu ý quan trọng khi xử lý chứng từ vận tải

• Kiểm tra kỹ thông tin trên vận đơn trước khi phát hành

• Đảm bảo vận đơn phù hợp với điều kiện thanh toán

• Tránh mất bản gốc B/L vì có thể gây trì hoãn giao hàng

• Nếu không cần sở hữu, nên ưu tiên AWB hoặc SWB để giảm rủi ro

Kết luận

Việc hiểu rõ và sử dụng đúng loại chứng từ vận tải sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh rủi ro trong giao nhận hàng hóa quốc tế. Mỗi loại vận đơn – từ Bill of Lading, Airway Bill đến Seaway Bill – đều có ưu điểm và ứng dụng riêng.

Lựa chọn đúng chứng từ vận tải là bước quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Hãy chủ động trang bị kiến thức để xử lý giao dịch quốc tế hiệu quả hơn.

Xem thêm!
Khi nào nên chọn vận chuyển chính ngạch, khi nào nên chọn tiểu ngạch sang Philippines?

Gửi Phụ Kiện Kẹp Tóc Làm Quà Cho Bạn Bè Ở Anh