Customs Declaration – Khai Báo Hải Quan Trong Xuất Nhập Khẩu

Trong lĩnh vực logistics và xuất nhập khẩu, Customs Declaration (khai báo hải quan) là một quy trình bắt buộc và có vai trò cực kỳ quan trọng. Việc thực hiện chính xác và đầy đủ khai báo hải quan không chỉ đảm bảo tính pháp lý cho lô hàng mà còn góp phần tối ưu chi phí, thời gian thông quan và giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp.

Customs declaration là gì?

Customs Declaration (Khai báo hải quan) là quá trình khai báo với cơ quan hải quan các thông tin liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu, bao gồm:

• Loại hàng hóa

• Số lượng và khối lượng

• Trị giá khai báo

• Mã HS (Harmonized System code)

• Xuất xứ hàng hóa

• Mục đích nhập khẩu/xuất khẩu

• Thuế và các loại phí liên quan

Khai báo này thường được thực hiện trước khi hàng hóa đến cửa khẩu, nhằm giúp cơ quan hải quan kiểm tra, đánh giá và ra quyết định thông quan.

Tại sao khai báo hải quan quan trọng?

1. Đảm bảo tuân thủ pháp luật
   Mọi lô hàng xuất hoặc nhập khẩu đều phải khai báo để được kiểm tra và cấp phép thông quan. Thiếu hoặc sai sót trong khai báo dẫn đến xử phạt, chậm hàng, thậm chí tịch thu hàng hóa.

2. Căn cứ tính thuế
   Thông tin trên tờ khai hải quan là cơ sở để xác định số thuế doanh nghiệp phải nộp: thuế nhập khẩu, thuế VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt, v.v.

3. Giúp cơ quan chức năng kiểm soát thương mại quốc tế
   Khai báo chính xác giúp Nhà nước kiểm soát hàng cấm, hàng nguy hiểm, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ…

4. Ảnh hưởng đến thời gian và chi phí logistics
   Khai báo càng chính xác và minh bạch, thời gian thông quan càng nhanh, tiết kiệm được chi phí lưu kho, lưu bãi và tránh phát sinh rủi ro.

Các loại hình tờ khai hải quan

Tùy thuộc vào mục đích và tính chất của hàng hóa, khai báo hải quan được phân theo nhiều loại hình. Một số loại hình phổ biến gồm:

1. Xuất khẩu chính ngạch (loại hình B11)

2. Nhập khẩu để tiêu dùng (A11)

3. Xuất – nhập khẩu gia công (E11/E21)

4. Xuất – nhập khẩu sản xuất xuất khẩu (E31/E41)

5. Nhập khẩu nguyên vật liệu, máy móc cho dự án đầu tư (A12)

6. Tái nhập – tái xuất (G11/G21)

7. Chuyển khẩu, quá cảnh (C11, D11)

8. Phi mậu dịch: quà tặng, viện trợ, hàng mẫu, v.v.

Mỗi loại hình có quy định và bộ hồ sơ kèm theo riêng, doanh nghiệp cần nắm rõ để tránh sai sót.

Các bước khai báo hải quan

1. Chuẩn bị hồ sơ khai báo

   • Hợp đồng ngoại thương

   • Hóa đơn thương mại (Invoice)

   • Phiếu đóng gói (Packing List)

   • Vận đơn (Bill of Lading)

   • Giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) nếu có

   • Giấy phép nhập khẩu (nếu là hàng có điều kiện)

   • Catalogue, bản mô tả hàng hóa

2. Khai tờ khai trên hệ thống hải quan điện tử
   Tại Việt Nam, doanh nghiệp sử dụng hệ thống VNACCS/VCIS để khai báo.

3. Nộp tờ khai và các chứng từ liên quan
   Tùy mức độ rủi ro, hệ thống sẽ phân luồng:

   • Luồng xanh: thông quan ngay

   • Luồng vàng: kiểm tra chứng từ

   • Luồng đỏ: kiểm tra hàng thực tế

4. Nộp thuế, phí
   Doanh nghiệp nộp thuế qua hệ thống nộp thuế điện tử.

5. Nhận quyết định thông quan
   Sau khi thông quan, hàng hóa được phép đưa về kho doanh nghiệp hoặc chuyển tiếp.

Những lỗi phổ biến khi khai báo hải quan

1. Khai sai mã HS
   Mã HS quyết định mức thuế suất, chính sách quản lý và thủ tục liên quan. Khai sai mã dễ bị xử phạt và truy thu thuế.

2. Khai sai trị giá hải quan
   Nếu trị giá khai báo thấp hơn thực tế, cơ quan hải quan có thể ấn định lại và phạt vi phạm.

3. Sử dụng sai loại hình tờ khai
   Việc này gây khó khăn khi kiểm tra và có thể ảnh hưởng đến việc hoàn thuế hoặc miễn thuế.

4. Không cập nhật giấy phép hoặc chứng từ kèm theo
   Một số mặt hàng cần giấy phép nhập khẩu (thiết bị y tế, hóa chất…), nếu thiếu sẽ bị từ chối thông quan.

Thực trạng khai báo hải quan tại Việt Nam

Tại Việt Nam, hệ thống khai báo hải quan điện tử VNACCS/VCIS do Nhật Bản hỗ trợ đã được áp dụng từ năm 2014. Hệ thống giúp:

• Tăng tốc độ xử lý tờ khai

• Giảm tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ và doanh nghiệp

• Hỗ trợ phân luồng tự động dựa trên hồ sơ doanh nghiệp và hàng hóa

Tuy nhiên, vẫn còn những thách thức như:

• Một số doanh nghiệp nhỏ thiếu hiểu biết, dẫn đến sai sót khai báo

• Còn tồn tại tình trạng khai gian, khai sai mã để trốn thuế

• Việc cập nhật chính sách thuế, mã HS, giấy phép còn chậm

Các giải pháp và khuyến nghị

1. Đào tạo nhân sự chuyên trách về khai báo hải quan
   Doanh nghiệp nên có bộ phận khai báo chuyên biệt hoặc thuê dịch vụ logistics chuyên nghiệp.

2. Cập nhật thông tin pháp luật thường xuyên
   Theo dõi các thông tư, nghị định mới về xuất nhập khẩu và hải quan.

3. Sử dụng dịch vụ khai thuê hải quan uy tín
   Các đơn vị logistics có kinh nghiệm giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro và tiết kiệm thời gian.

4. Số hóa và chuẩn hóa hồ sơ chứng từ
   Chuyển đổi số sẽ giúp tối ưu quy trình và dễ dàng truy vết thông tin khi cần.

Kết luận

Khai báo hải quan là công đoạn quan trọng trong hoạt động thương mại quốc tế. Khai báo chính xác giúp tránh rủi ro pháp lý, tiết kiệm chi phí và rút ngắn thời gian. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và thương mại điện tử phát triển, hiểu biết về Customs Declaration là yếu tố thiết yếu cho bất kỳ ai làm việc trong ngành logistics, xuất nhập khẩu hay quản lý chuỗi cung ứng.

Xem thêm:

Gửi hàng đi Philippines từ Hải Phòng

Phillipines mong muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam

Dịch vụ gửi mắc khén hạt dổi đi Tây Ban Nha